Somo limetafsiriwa na Mgune Masatu
(Mambo ya Nyakati 34-36,
Yeremia 22, 2 Wafalme 24)
Somo hili limetafsiriwa
kutoka katika Copr. 2011, Bruce N. Cameron, J.D. Marejeo yote ya maandiko
yametoka kwenye tafsiri ya New International Version (NIV), copr. 1973, 1978,
1984 International Bible Society, isipokuwa kama itaelezwa vinginevyo. Nukuu
kutoka kwenye tafsiri ya Biblia ya NIV inatumika kwa ruhusa ya Wachapishaji wa
Biblia wa Zondervan. Majibu yaliyopendekezwa yanapatikana kwenye parandesi
(kwenye mabano). Somo limekaa kimtazamo kwamba mwalimu anatumia ubao au sehemu
nyingine yoyote ambayo inaweza kuonekana na wanafunzi. Kama huwa una kawaida ya
kupokea somo hili kwa njia ya barua pepe na hukulipata kwa juma moja, unaweza
kulipata kwa kubofya kwenye www.lesoni.blogspot.com kwa lugha ya Kiswahili na http://www.GoBible.org kwa lugha ya Kiingereza pamoja na lugha nyingine kama
vile Kifaransa, Kijerumani. Omba kwa ajili ya uongozi wa Roho Mtakatifu
unapojifunza.
Utangulizi: Tumejifunza
kwamba Yeremia alitumia muda wa miaka aroaini kuionya Yuda kuhusu uangamivu
unaokaribia. Katika kipindi hicho cha miaka arobaini, wafalme watano
waliitawala Yuda. Je, wote walikuwa wabaya? Kwa nini walipuuzia maonyo ya
Mungu? Tunaweza kujifunza nini kutoka kwao? Hebu tuzame kwenye somo letu la
Biblia ili tuvumbue zaidi!
I.
Yosia
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 34:1-2. “Daudi” anayerejewa
hapa ni Mfalme Daudi. Je, yeye ndiye baba yake Yosia? (Soma 2 Wafalme 21:25-26.
Baba halisi wa Yosia alikuwa Mfalme Amoni.)
1.
Soma 2 Wafalme 21:19-24. Amoni alikuwa mfalme mbaya kwa
kiwango gani? (Alikuwa mbaya sana kiasi kwamba watumishi wake waliamua kumwua.)
a.
Je, Yosia alikuwa na babu mcha Mungu? (Hapana. Mafungu haya
yanasema kuwa Manase, babu yake, pia alitenda uovu.)
1.
Kwanini basi tunaambiwa kuwa baba yake Yosia alikuwa
Mfalme Daudi? (“Baba” maana yake ni mhenga/babu. Yosia “alienenda katika njia”
za babu yake Mfalme Daudi. Inamaanisha alikuwa mtu mwema.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 34:3-5. Juma hili nilifahamu
kwamba ISIS ilibomoa Hekalu la Bel (Temple Bel) ambalo lina umri wa maelfu ya
miaka. Je, hilo ni jambo jema? (Yosia anaangamiza sanamu ambazo zinaabudiwa kwa
sasa. Huu sio uangamizaji wa michoro ya kale.)
1.
Tunaweza kufanya jambo gani leo lenye kufanana na kazi
ya Yosia? (Sisi si wafalme, hivyo kuangamiza mali za watu wengine inaweza
kuleta tatizo la kimaadili. Lakini, katika familia zetu wenyewe tunapaswa
kutenda kazi ya kukomesha ushawishi wa uovu.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 34:8. Tunaweza kufanya jambo
gani lenye kufanana na kazi ya Yosia ya kufanya ukarabati? (Tunaweza
kuhakikisha kuwa jengo la kanisa letu lipo katika hali nzuri. Jambo la muhimu
zaidi ni kwamba, tunaweza kuihamasisha familia yetu kumwabudu Mungu.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 34:14-15. Wakati wanakarabati
hekalu, Kuhani Mkuu Hilkia “alikiona” “Kitabu cha Torati” ambacho “kilitolewa
kwa mkono wa Musa.” Je, huu ukweli mpya unahusianaje na kuabudu sanamu?
(Kutokusoma Biblia, kusahau neno la Mungu, hutusogeza mbali na kutufanya
tusimtegemee Mungu.)
1.
Fikiria jinsi huu uvumbuzi unavyoweza kubadili maisha
ya watu wa Mungu?
1.
Je, unaweza kufikiria tukio lenye kufanana na hilo
maishani mwako? (Kusoma Biblia usiyoweza kuielewa ni sawa na tatizo la “Biblia
iliyofichwa.” Tafuta toleo la Biblia unaloweza kulisoma kwa urahisi na
kuielewa. Utalifahamu neno la Mungu!)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 34:29-32. Matokeo ya kazi ya
Yosia ni yapi? (Sasa neno la Mungu linajulikana kwa kila mtu katika ufalme
wake. Chini ya uongozi wake, watu wanaahidi kumfuata Mungu.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 35:20-21. Unayachukuliaje madai
ya Farao Neko kwamba Mungu yuko upande wake?
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 35:22. Hii inaashiria nini
kuhusu uthabiti wa kile alichokisema Farao Neko?
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 35:23-24. Hili lilikuwa janga
baya na mwisho wa utawala wa mtu mkuu wa Mungu. Je, unajifunza nini katika
jambo hili? (Tunatakiwa kuwa na uhakika kwamba tunayafuata mapenzi ya Mungu. Baadhi
ya watoa maoni wanadhani kuwa Yosia alikuwa anatenda jambo sahihi. Sina uhakika
kama tuna uthibitisho wa kutosha kuweza kufikia uamuzi sahihi.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 35:25-26. Bila kujali sifa
njema ya uamuzi wa hatari wa mwisho wa Yosia, tunaona kwamba anaombolezwa kama
mtu aliyejitoa kwa Mungu kikamilifu. Utakumbuka kwamba tulianza kwa kumwangalia
Yosia, tukajifunza kuwa alienenda katika njia ya Mfalme Daudi. Je, tumejifunza
nini sasa hivi kinachotusaidia kuuelewa huo ukweli? (Daudi hakufanya maamuzi
sahihi mara zote. Lakini pamoja na hayo Mungu alifurahia kujitoa kwake kwa
Mungu.)
I.
Yehoahazi na Yehoyakimu
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 36:1-3. Yehoahazi alitawala kama mfalme kwa muda wa
miezi mitatu. Ni kwa vipi matendo ya baba yake, Yosia, ambaye alikuwa mtu mkuu,
yaliathiri maisha yake? (Uamuzi wa mwisho wa Yosia ulisababisha mwanaye maarufu
aliyechaguliwa kuanguka katika utawala wake.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 36:4. Kwa nini Neko alibadili
jina la Eliakimu na kumwita Yehoyakimu? (Ili kuonesha mamlaka yake juu ya huyu
Mfalme mpya wa Yuda.)
1.
Unadhani kwa nini Neko alimweka Yehoyakimu madarakani?
(Kwa dhahihi alimchukulia kuwa msikivu zaidi kuliko Yehoahazi, chaguo la watu.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 36:5-6. Yehoyakimu ni mfalme wa
namna gani? (Mwovu.)
1.
Jambo gani lilimtokea? (Anakamatwa na Nebukadreza.)
1.
Unadhani Yehoyakimu alimtegemea nani ili kuukomboa
ufalme wake? (Soma 2 Wafalme 24:7. Inaonekana kuwa ni Misri! Kuwategemea wanadamu
badala ya kumtegemea Mungu, ni wazo la kipumbavu. Angalia pia 2 Wafalme 24:1.)
I.
Yekonia
A.
Soma 2 Wafalme 24:6 na 2 Wafalme 24:8-9. Mfalme huyu
alitawala kwa muda gani? (Miezi mitatu!)
1.
Yekonia alikuwa mfalme wa namna gani? (Naye alikuwa mtu
mbaya – katika kipindi chake cha miezi mitatu!)
1.
Je, kweli hiki ni kipimo cha haki kwa mtu mwenye umri
wa miaka 18?
A.
Soma 2 Wafalme 24:10-12. Jambo gani lilihitimisha
utawala wa Yekonia? (Yuda ilivamiwa na Babeli.)
A.
Soma 2 Wafalme 24:13-17. Je, haya ni maafa makubwa kiasi
gani kwa Yuda?
1.
Utakumbuka nilikwambia utafakari endapo kipindi cha
miezi mitatu kilitosheleza kusema kwamba Yekonia alikuwa mtu mbaya? Nani aliyechukuliwa
Babeli safari hii? (Sura ya kwanza ya kitabu cha Danieli inabainisha kuwa
Danieli na marafiki zake ndio waliochukuliwa. Mara moja Danieli na marafiki
zake waliamua kuchukua msimamo na kuwa upande wa Mungu.)
A.
Soma Yeremia 22:1-5. Ni jambo gani ambalo hawa wafalme
waovu walilitenda kiasi cha kubadili mambo kwa Yuda?
1.
Hebu tujikite kwenye Yeremia 22:3. Mambo ya jumla ya
mfumo wa haki kushindwa kufanya kazi katika Yuda ni yapi? (Kwamba walio
wanyonge, wale waliotekwa, wageni, yatima na wajane ndio waathirika wa
machafuko na vitendo visivyo vya haki. Sheria inapoparanganyika, watu waliopo
katika mazingira hatarishi wanateseka.)
a.
Je, tunaona tatizo gani jingine katika Yeremia 22:3?
(Watu wasio na hatia wanauawa.)
1.
Hebu tutafakari jambo hili. Mungu anaadhibuje anguko la
namna hii ili kutenda haki? (Mungu analeta mataifa yenye nguvu ili kuiteka
nyara Yuda. Viongozi wa Yuda wanapitia uzoefu ule ule walioutumia kuwatesa wale
waliokuwa wanyonge.)
1.
Mojawapo ya swali nililouliza kwenye utangulizi ni
kwamba kwa nini wafalme hawa hawakubadilika? Wafalme waovu walikuwa na sababu
gani kuruhusu mfumo wa utoaji haki uliojaa rushwa? (Bila shaka walinufaika au
walidhani wangenufaika kutokana na huo mfumo.)
A.
Soma Yeremia 22:8-9. Hii inahusianaje na kuwadhuru watu
wasio na nguvu? (Ni kinyume na agano la Mungu. Kinyume na torati ya Musa. Unapoabudu
mungu (miungu) unakuwa umeyafanya mawazo yako yafifie.)
I.
Sedekia
A.
Soma tena 2 Wafalme 24:16-17 na usome 2 Mambo ya
Nyakati 36:11-12. Sedekia ni mfalme wa namna gani? (Kwa mara nyingine, ni
mfalme mbaya.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 36:13. Endapo utatakiwa
kumwelezea Sedekia kwa kutumia neno moja, je, neno hilo litakuwa neno gani?
(Mwasi. Hakulikubali neno la Mungu kupitia kwa Yeremia na alimwasi
Nebukadreza.)
1.
Jiweke kwenye nafasi ya Sedekia. Unaweza kuelezea jambo
hili? (Nahisi alidhani kwamba Mungu hakuwa wa msaada, Yeremia hakuwa na usawa,
na Nebukadreza alikuwa adui. Yeye pamoja na watu wangefanya kile walichokitaka
kwa sababu mambo yasingekuwa mabaya sana.)
1.
Pamoja na kuwa mwasi, jambo gani jingine linaielezea
aina hii ya fikra? (Yeye ni mtu mwenye kiburi na kujisifu na haangalii
uhalisia. Kulipuuzia neno la Mungu lililotoka kwa Yeremia lilisababisha
machungu yote. Nebukadreza alimpondaponda kama mdudu.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 36:15-19. Matokeo ya huu uasi
wote kwa Mungu ni yapi? (Uangamivu mkuu.)
A.
Soma 2 Mambo ya Nyakati 36:21. Nchi ilipumzika dhidi ya
nini? (Uovu.)
A.
Rafiki, chunguza mtazamo wako. Je, wewe ni mwasi au ni mtu ambaye anataka
kumsikiliza Mungu na kuyatenda mapenzi yake? Kwa nini usiamue sasa hivi,
kuyatafuta na kuyafuata mapenzi ya Mungu?
I. Juma lijalo: Karipio na Adhabu.
No comments:
Post a Comment